poniedziałek, 2 grudnia 2013

ALB: Słówka z FB – listopad 2013

Zapraszam na kolejne podsumowanie słówek, które pojawiły się na Facebooku.

shatërvan, i, ë, ët – fontanna
"Moonlight Rainbow Fountain" është shatërvani më i gjatë në botë. – "Moonlight Rainbow Fountain" jest najdłuższą na świecie fontanną.
miratoj – zatwierdzić, uchwalić
Qeveria ka miratuar projektligjin për buxhetin për vitin 2014. – Rząd zatwierdził projekt ustawy budżetowej na 2014 rok.
lemz/ë, a – czkawka
Në pjesën më të madhe të rasteve, lemza ndalon pas disa minutave. – W większości przypadków, czkawka ustaje po kilku minutach.
hetim, i, e, et – dochodzenie
Prokuroria rihap hetimi për një vrasje të dyfishtë të ndodhur në dhjetor të vitit 2012. – Prokuratura wznowiła dochodzenie w sprawie podwójnego zabójstwa, które wydarzyło się w grudniu 2012 roku.
zhgëniej – rozczarować
Meshkujt që kanë një qafë të gjerë zhgënjejnë në shtrat. – Mężczyźni, którzy mają szeroką szyję (szeroki kark) rozczarowują w łóżku.
shpik – odkrywać, wynajdywać, wymyślać
Kush e ka shpikur televizorin? – Kto wynalazł telewizor?
fosil, i, e, et – skamieniałość
Në Australi u zbulua fosili i një ornitorinku gjigant. – W Australii odkryto skamieniałość gigantycznego dziobaka.
mjek/ër, ra, ra, rat – broda
Garuesit nga 20 vende të botës morën pjesë në Kampionatin Botëror të Mjekrave dhe Mustaqeve në Gjermani. – Zawodnicy z 20 krajów świata wzięli udział w Mistrzostwach Świata Bród i Wąsów w Niemczech.
gjell/ë, a, ë, ët – danie, potrwa
Asgjë nuk shijon më mirë se gjellët e nënës sime. – Nic nie smakuje lepiej niż dania mojej mamy.
përsëri – znów, znowu
Mbrojtësi i Barcelonës ishte i bindur se ekipi i tij nuk do të humbë përsëri me Sëlltikun. – Obrońca Barcelony był przekonany, że jego drużyna nie przegra znowu z Celtikiem.
buzëqeshj/e, a, e, et – uśmiech
Buzëqeshja është gjuha universale për të gjithë njerëzit në botë. Tregon lumturinë, largon ndjenjat e këqija dhe është "ngjitëse". – Uśmiech jest językiem uniwersalnym dla wszystkich ludzi na świecie. Wyraża szczęście, oddala złe uczucia i jest "zaraźliwy".
ylber, i, ë, ët – tęcza
Gjatë Marshimit të Pavarësisë në Varshavë nacionalistët i vunë flakën ylberit dhe kanë sulmuar ambasadën ruse. – Podczas Marszu Niepodległości w Warszawie, nacjonaliści podpalili tęczę i zaatakowali ambasadę Rosji.
Przy okazji można przypomnieć sobie inne słówko – turp, -i, czyli wstyd.
i përgjegjshëm – odpowiedzialny
Fëmijët që kanë kafshë shtëpiake mësojnë të respektojnë nevojat e të tjerëve dhe janë më të përgjegjshëm. – Dzieci, które mają zwierzęta domowe uczą się szanować potrzeby innych i są bardziej odpowiedzialne.
gjurmoj – śledzić, tropić, ścigać, prowadzić śledztwo; związane ze słówkiem gjurm/ë, a, ë, ët – ślad; najczęściej używa się go w odniesieniu do organów ścigania, np.
Prokuroria janë duke gjurmuar vrasësin e këngëtarit. – Prokuratura śledzi (ściga) zabójcę piosenkarza.
Policia italiane gjurmon vrasjen e dy biznesmenëve nga Maqedonia. – Włoska policja prowadzi śledztwo w sprawie zabójstwa dwóch biznesmenów z Macedonii.
W niektórych kontekstach gjurmoj może oznaczać poszukiwać, wyszukiwać, np.
Së shpejti Google jo vetëm do të gjurmojë fjalët, por t’u jap përgjigje pyetjeve. – Wkrótce Google nie tylko będzie wyszukiwał słowa, ale będzie dawał odpowiedź na pytania.
Gjurmoj użyjemy także, gdy chcemy powiedzieć, że śledzimy kogoś lub coś, np.
Nuk dua që gjithçka që bëj në internet të gjurmohet nga reklamuesit. – Nie chcę, aby wszystko, co robię w internecie było śledzone przez reklamodawców.
W tym kontekście jednak częściej użyjemy słowa ndjek (Mos më ndiq! – Nie śledź mnie!).
pluhur, i, a, at – kurz
Pas pak do të mbaroj, duhet vetëm të fshij pluhura. – Za chwilę skończę, muszę tylko zetrzeć kurze.
i jashtëligjshëm – nielegalny, niezgodny z prawem
Në Alabama është e jashtëligjshme të mbajnë akullore në xhepa. – W Alabamie niezgodne z prawem jest trzymanie lodów w kieszeniach.
mendim, i, e, et – myśl, opinia, pogląd, myślenie
Mendimi pozitiv luan një rol të rëndësishëm në jetën e njeriut. – Pozytywne myślenie odgrywa bardzo ważną rolę w życiu człowieka.
gjuetar, i, ë, ët – łowca, myśliwy, tropiciel (także gjahtar)
Një gjuetar thesaresh pretendon se ka zbuluar një minierë legjendare floriri në SHBA. – Pewien łowca skarbów twierdzi, że odkrył legendarną kopalnię złota w USA.
er/ë, a, ëra, ërat – zapach, woń, wiatr, przeciąg, era
Sa më e fortë të jetë era diellore, aq më e fuqishme është Aurora polare. – Im silniejszy jest wiatr słoneczny, tym potężniejsza jest zorza polarna.
Si të luftoni erën e keqe të gojës? – Jak zwalczyć zły zapach z ust?
shtrig/ë, a, a, at – wiedźma, czarownica
Drama "Shtrigat e Salemit" e dramaturgut të njohur amerikan Artur Miller u shfaq në skenën e Teatrit Kombëtar në Tiranë. – Dramat "Czarownice z Salem" znanego amerykańskiego dramaturga Arthura Millera pojawiła się na scenie Teatru Narodowego w Tiranie.
fshes/ë, a, a, at – miotła
Miotła na prąd to odkurzacz (fshesë me korent). Podobnie jak miotła elektryczna (fshesë elektrike). Odkurzacz na parę to fshesë me avull. A może znacie słówko pluhurthithës, i? To też słowo określające odkurzacz, ale rzadziej używane.
Pse fshesa është kthyer në atribut kryesor të shtrigave? – Dlaczego miotła stała się podstawowym atrybutem czarownic?
falas – za darmo, bezpłatnie
Kompania hekurudhore franceze ka nisur një eksperiment përmes të cilit po ofron kurse gjuhësh falas, për të gjithë udhëtarët të cilët mendojnë se koha kalon më shpejt kur ka ndonjë aktivitet. – Francuska firma kolejowa rozpoczęła eksperyment, w ramach którego oferuje bezpłatne kursy językowe wszystkim podróżującym, którzy są zdania, że czas płynie szybciej, gdy ma się jakieś zajęcie.
hakmarrj/e, a – zemsta, odwet, pomsta
Hakmarrja nuk është zgjidhje, sepse çfarëdo që të bësh, ty të kthehet. – Zemsta nie jest rozwiązaniem, dlatego że cokolwiek zrobisz, to do ciebie wraca.
lën/g, gu, gje, gjet – sok
Lëngu i portokallit përmban antioksidantët dhe vitaminat që vonojnë procesin e plakjes. – Sok pomarańczowy zawiera antyoksydanty i witaminy, które opóźniają proces starzenia.
pus, i, e, et – studnia, szyb
Shell dhe Petromanas njoftuan se rezultatet e para të testimit në pusin "Shpiragu 2" kanë konfirmuar praninë e rezervave të ndjeshme të naftës. – Shell i Petromanas poinformowały, że pierwsze rezultaty badań w szybie "Shpiragu 2" potwierdziły występowanie znacznych zasobów ropy naftowej.
pavarësi, a – niepodległość
Sot shqiptarët festojnë Ditën e Pavarësisë. – Dziś Albańczycy świętują Dzień Niepodległości.
Gëzuar Ditën e Pavarësisë!!!
ndeshj/e, a, e, et – mecz
Futbollisti më i mirë në Kosovë tha se nuk shikon ndeshje futbolli. – Najlepszy piłkarz w Kosowie powiedział, że nie ogląda meczów piłkarskich.
akullor/e, ja – lody
Akullorja me fruta është një nga ëmbëlsirat më të mira, sepse nuk përmban shumë kalori. – Lody z owocami to jeden z najlepszych deserów, dlatego że nie zawierają dużo kalorii.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz